ความต้องการในการศึกษาด้านการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ระดับบัณฑิตศึกษาในประเทศไทย
Needs in Human Resource Development Education at the Graduate Level in Thailand

ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ดาวิษา ศรีธัญรัตน์
คณะพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์

Assistant Professor Dawisa Sritanyarat (Ph.D.)
School of Human Resource Development, National Institute of Development Administration

บทคัดย่อ
          ปัจจุบันการเรียนการสอนหรือการศึกษาในสาขาการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ในประเทศไทยพัฒนาการมายาวนานโดยประสานความร่วมมือระหว่างวงการวิชาการและนักปฏิบัติเป็นเวลาราว 20 ปี อย่างไรก็ตามการออกแบบและปรับปรุงเนื้อหาของการเรียนการสอนให้สอดคล้องกับบริบทและความต้องการของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียกลุ่มต่างๆ นั้นย่อมส่งผลให้คุณภาพการเรียนการสอนดีขึ้น อีกทั้งยังเป็นการส่งมอบผู้จบการศึกษาที่มีคุณภาพตรงตามความต้องการของตลาดแรงงานและสังคม รวมถึงสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับความต้องการของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียอีกด้วย การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอความต้องการที่มีต่อการจัดการเรียนการสอนด้านการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ในระดับบัณฑิตศึกษาในประเทศไทย การศึกษาใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบผสมผสานระหว่างการวิจัยเอกสาร การวิจัยเชิงคุณภาพและการวิจัยเชิงปริมาณ โดยขั้นตอนแรกคือทบทวนวรรณกรรมเกี่ยวกับหัวข้อรายวิชาในหลักสูตรสาขาการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ในประเทศไทย และสัมภาษณ์ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียของหลักสูตร แล้วจึงพัฒนา แบบสอบถามสำหรับการเก็บข้อมูลเชิงปริมาณจากกลุ่มตัวอย่างซึ่งเป็นผู้มีส่วนได้ส่วนเสียกับหลักสูตรโดยใช้วิธีการวิเคราะห์ค่าเฉลี่ยและการคัดแยกปัจจัยเชิงสำรวจ พบว่าหัวข้อเนื้อหาสามารถแบ่งออกเป็น 10 หมวดหมู่ ซึ่งครอบคลุมถึงหมวดความรู้ด้านการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ในระดับต่างๆ อาทิระดับบุคคล ระดับองค์การ และบริบทนานาชาติ ความรู้ด้านการบริหารทรัพยากรมนุษย์ ความรู้ด้านระเบียบวิธีวิจัย ความรู้ด้านทฤษฎีฐานรากในการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ ความรู้ด้านการจัดการทางธุรกิจ และความรู้ด้านจริยธรรม ซึ่งสอดคล้องกับการทบทวนวรรณกรรมและมาตรฐานคุณวุฒิวิชาชีพด้าน HR ในประเทศไทย งานวิจัยนี้ได้ให้ข้อเสนอแนะเกี่ยวกับผลลัพธ์การเรียนรู้ที่คาดหวังของหลักสูตร HRD รวมทั้งแนวทางการออกแบบ พัฒนา และประเมินหลักสูตรเพื่อให้ตรงตามต้องการของผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย

          คำสำคัญ : การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์, HRD, อุดมศึกษา, การศึกษาด้าน HRD, หลักสูตร HRD, โปรแกรม HRD, ประเทศไทย

Abstract

           The educational programs in Human Resource Development (HRD) in Thailand have operated for more than 20 years, with a partnership between scholars and practitioners (McLean & Akaraborworn, 2014). As the quality of educational programs requires the content to be up-to-date and suitable for current situations (Kuchinke, 2007; Sritanyarat & Russ-Eft, 2016), this paper provides an understanding of the needs in HRD Education at the graduate level in Thailand. A review of literature and interviews with HRD education stakeholders were performed to develop the questionnaire. Further, a survey was performed with various stakeholders. It was found that the most needed areas in HRD education were communication, talent management, consultation, and organizational culture. Exploratory factor analysis categorized the subject areas into ten groups, including human resource development in different contexts, such as individual level organizational level, and international context, human resource management, research methods, business management, theory-based courses, and ethics. The results of this study aligned with the literature, as well as Thailand’s HR professional standards. This paper reveals the expected outcomes of HRD programs and offers implications for designing, improving, and evaluating curriculum of the HRD programs according to the needs of various stakeholders.

          Keywords: human resource development, HRD, higher education, HRD education, HRD curriculum, HRD programs, Thailand

-----------------------------------------

Corresponding  Author   E-mail : dawisa.s@gmail.com